قوانین ورزش والیبال
قوانین والیبال، مجموعه‌ای از مقررات است که هدف آن حفظ نظم، رعایت عدالت و هدایت صحیح روند بازی می‌باشد. در ادامه این نوشته با وب سایت دانستنی های ورزشی همراه باشید.
قوانین بازی در زمین والیبال
والیبال یک ورزش تیمی و پرطرفدار است که هیجان و رقابت را در قالبی منظم و عادلانه به نمایش می‌گذارد. این نظم و عدالت نتیجه‌ی مجموعه‌ای دقیق و جامع از قوانین است که بنیان اصلی بازی را تشکیل می‌دهد.
قوانین بازی والیبال
آگاهی عمیق از این قوانین برای تمامی افرادی که در والیبال نقش دارند، از جمله بازیکنان، مربیان، داوران و تماشاگران، بسیار ضروری است. تسلط بر قوانین نه تنها کیفیت مسابقه را بالا می‌برد، بلکه از بروز خطاهای فنی و داوری جلوگیری می‌کند.
قوانین والیبال
قوانین والیبال تمامی جنبه‌های بازی را شامل می‌شود: از شروع رالی با سرویس و نحوه‌ی تعویض بازیکنان، تا اصول دفاع و دریافت و نقش‌های مخصوصی مانند لیبرو. رعایت دقیق این قوانین، عملکرد تیم را بهبود می‌بخشد و سرعت و عدالت در جریان بازی را تضمین می‌کند.
قوانین کامل والیبال
در والیبال، رعایت دقیق قوانین تماس با تور و عبور از خط میانی زمین نقش حیاتی در روند مسابقه و نتیجه نهایی ایفا می‌کند. این قوانین از جمله مهم‌ترین مسائل فنی این ورزش هستند.
بازیکنان حرفه‌ای با تمرین مداوم و کسب تجربه، تلاش می‌کنند تا از بروز این نوع خطاها جلوگیری کرده و در مسابقات سرنوشت‌ساز، عملکردی بی‌نقص از خود نشان دهند.
مربیان نیز با آموزش جامع این قوانین، بازیکنان را برای مواجهه با فشارهای مسابقه و جلوگیری از خطاهای پرهزینه آماده می‌سازند. در نهایت، رعایت این قوانین، برگزاری مسابقاتی منظم، هیجان‌انگیز و عادلانه را تضمین می‌کند.
قانون های والیبال
یکی از جنبه‌های کلیدی قوانین والیبال، نحوه تعامل بازیکنان با تور است. تور به عنوان یک مانع فیزیکی بین دو تیم عمل می‌کند و هرگونه تماس با آن، به ویژه در زمان دفاع روی تور (بلاک) یا حمله، ممکن است خطا محسوب شود.
بر اساس قوانین، بازیکنان مجاز نیستند در هنگام پرش برای دفاع یا حمله، با بدن یا دست‌های خود به تور تماس پیدا کنند یا آن را جابجا نمایند. این عمل هم برای تیم مقابل مزاحمت ایجاد می‌کند و هم می‌تواند روند بازی را تحت تاثیر قرار دهد.
علاوه بر این، اگر در حین ضربه به توپ، بازیکن با تور تماس پیدا کند، داور این حرکت را خطای اعلام کرده و امتیاز به تیم حریف تعلق می‌گیرد. بنابراین، حفظ فاصله مناسب از تور و کنترل دقیق حرکات، مهارتی حیاتی برای هر بازیکن والیبال است.
دفاع در والیبال
دفاع و دریافت، از ارکان اصلی و کلیدی یک مسابقه والیبال محسوب می‌شوند. در حالی که حملات تهاجمی به پیشرفت تیم کمک می‌کنند، دفاع و دریافت جنبه‌های واکنشی بازی هستند و مستقیماً به توانایی‌های بازیکنان در تصمیم‌گیری سریع، سرعت عمل و تسلط بر تکنیک‌های تخصصی وابسته‌اند.
قانون دفاع در والیبال
دفاع، به‌ویژه در قالب دفاع روی تور (بلوک)، تلاشی است برای خنثی کردن یا کاهش قدرت ضربات مهاجمین حریف و به طور خاص، آبشارهای آنان. در مقابل، دریافت، هنر واکنش سریع به سرویس‌ها و حملات حریف است که هدف آن، حفظ جریان بازی برای تیم خودی و فراهم آوردن فرصت مناسب برای سازماندهی حمله است.
تعویض در والیبال
مربیان با بهره‌گیری هوشمندانه از تعویض‌ها، می‌توانند کاستی‌های مقطعی تیم را برطرف کرده یا از نقاط ضعف حریف به نفع خود بهره‌برداری کنند.
علاوه بر این، تعویض‌ها فرصت کوتاهی برای استراحت بازیکنان اصلی فراهم می‌کنند و به حفظ انرژی و تمرکز آن‌ها در طول مسابقه کمک می‌کنند.
با وجود مزایای متعدد، قوانین سخت‌گیرانه‌ای بر تعداد و روش انجام تعویض‌ها در والیبال حاکم است. نادیده گرفتن این قوانین ممکن است منجر به جریمه و حتی از دست دادن امتیاز شود. بنابراین، آگاهی دقیق از این قوانین برای بازیکنان، مربیان و حتی تماشاگرانی که قصد درک عمیق‌تری از استراتژی‌های والیبال دارند، امری ضروری است.
قوانین تعویض والیبال
۱. تعریف تعویض در والیبال
تعویض در والیبال زمانی رخ می‌دهد که بازیکنی از زمین خارج شده و بازیکن دیگری جایگزین او در زمین شود. این فرآیند باید با هماهنگی داور و رعایت کامل قوانین انجام گیرد.
۲. شرایط تعویض
تعویض تنها زمانی مجاز است که توپ در جریان بازی نباشد؛ یعنی مثلاً بین امتیازها یا قبل از سرویس.
بازیکن واردشده باید دقیقا در همان جایگاهی قرار گیرد که بازیکن خارج شده، و تعویض باید در همان محل و در همان جایگاه (Position) انجام شود.
در طول یک ست، فقط بازیکن اصلی و جانشین او اجازه دارند جای یکدیگر را بگیرند و بازیکن جانشین نمی‌تواند جای بازیکن دیگری را بگیرد یا برعکس.
۳. تعداد مجاز تعویض‌ها
در هر ست، هر تیم حداکثر مجاز به ۶ تعویض است.
این عدد به معنای ۶ بار ورود بازیکنان جدید است، نه ۶ بازیکن متفاوت.
هر بازیکن تنها می‌تواند یک‌بار وارد زمین شود و یک‌بار خارج گردد، مگر اینکه جای خودش را دوباره بگیرد؛ یعنی نمی‌توان یک بازیکن را چند بار تعویض و برگرداند، مگر در صورت بازگشت به جای خودش.
قانون تعویض در والیبال
۴. روش اعلام تعویض
تعویض باید با اجازه داور انجام شود. مربی باید درخواست تعویض را به داور چهارم یا داور اول اعلام کند.
معمولاً، بازیکنان واردکننده و خارج‌شونده باید در منطقه تعویض، نزدیک خط عرضی و مقابل میز داور، قرار گرفته و منتظر اجازه داور باشند.
در صورت انجام تعویض بدون اطلاع داور، داور می‌تواند آن را رد کند و حتی تیم خاطی را جریمه نماید.
۵. تعویض اضطراری
در صورت آسیب‌دیدگی یک بازیکن و عدم امکان انجام تعویض معمولی، تیم می‌تواند از تعویض اضطراری استفاده کند.
در این حالت، هر بازیکن دیگری (حتی خارج از ترکیب اصلی آن پست) می‌تواند جای او را بگیرد، اما این کار تنها با تأیید داور و تیم پزشکی مجاز است.
قوانین تعویض بازیکن والیبال
۶. نقش لیبرو در تعویض‌ها
بازیکن لیبرو مشمول قوانین تعویض عادی نیست و ورود و خروج او بر اساس قوانین خاص انجام می‌شود.
ورود و خروج لیبرو به عنوان تعویض در شمارش ۶ تعویض هر ست محسوب نمی‌شود و محدودیت تعداد ندارد، اما باید از ناحیه مشخص (منطقه تعویض کنار داور دوم) انجام شود و فقط با بازیکنان خط عقب جایگزین گردد.
۷. خطاهای مربوط به تعویض
– ورود به زمین بدون اجازه داور
– انجام تعویض غیرقانونی (مثلاً در جای نادرست یا بدون تأیید داور)
– انجام بیش از ۶ تعویض در یک ست
خطای تعویض بازیکن در والیبال
۱. تعویض بیش از حد مجاز
هر تیم در طول یک ست، حداکثر ۶ تعویض مجاز دارد. اگر تیمی بیشتر از این تعداد تعویض کند، داور تعویض را نمی‌پذیرد و در صورت انجام، آن را خطا اعلام می‌کند.
۲. ورود به زمین بدون تأیید داور
تعویض باید با علامت رسمی مربی و تأیید داور دوم انجام شود.
در صورت ورود بازیکن بدون دریافت مجوز، خطای تعویض صورت می‌گیرد.
۳. تعویض غیرقانونی (بازیکن اشتباه)
بازیکن جایگزین باید دقیقا جای همان بازیکنی را بگیرد که پیش‌تر جای او را در زمین گرفته است.
در صورت انجام تعویض به گونه‌ای که جای فرد اشتباه باشد، خطا محسوب می‌شود.
۴. تعویض از مکان اشتباه
تعویض باید فقط از منطقه تعویض کنار داور دوم انجام شود.
اگر بازیکن از قسمت‌های دیگر زمین یا بدون هماهنگی با داور وارد زمین شود، این عمل خطا است.
خطا در تعویض والیبال
۵. تعویض لیبرو با بازیکن غیرمجاز
لیبرو تنها مجاز است با یک بازیکن خط عقب تعویض شود و باید از منطقه خاص خود وارد یا خارج گردد. اگر لیبرو با بازیکن خط جلو یا از مکان نادرستی وارد زمین شود، این عمل خطا است.
۶. خطای تأخیر در تعویض
در صورت تأخیر تیم در اجرای تعویض یا مربی که باعث وقفه در روند بازی می‌شود، داور می‌تواند تیم خاطی را جریمه کرده و خطای تأخیر را ثبت کند.
۷. تعویض بازیکنی که قبلاً بازی را ترک کرده است
در صورت تعویض یک بازیکن در یک ست، و او دوباره وارد زمین شود، باید توجه داشت که اگر قبلاً در همان ست دو بار تعویض شده باشد، دیگر نمی‌تواند برای بار سوم وارد زمین گردد. در صورت تخطی، داور تعویض را رد کرده و خطا اعلام می‌نماید.
چرخش در والیبال
در والیبال، قانون چرخش (Rotation) یکی از اصول پایه و مهم است که نقش کلیدی در نظم و ساختار تیم دارد. هر تیم شامل شش بازیکن است که در دو خطِ جلو و عقب قرار دارند.
قوانین چرخش والیبال
این چرخش منظم تضمین می‌کند که بازیکنان در طول مسابقه در تمامی نقاط زمین بازی کنند و ترتیب حرکات آنان در هر ست ثابت باقی بماند. هدف از این قانون، توازن بین وظایف تهاجمی و تدافعی است و از جابه‌جایی‌های غیرقانونی و نامنظم جلوگیری می‌کند.
قوانین چرخش در والیبال
بازیکنان بر اساس شماره‌های ۱ تا ۶ تعیین موقعیت می‌شوند و هر بازیکن باید در جایگاه مشخص خود قرار گیرد. پس از اینکه تیم دریافت‌کننده سرویس موفق شد امتیاز بگیرد، تمام بازیکنان باید در جهت عقربه‌های ساعت، یک جایگاه به جلو بچرخند.
دریافت در والیبال
بازیکنان دریافت‌کننده، که معمولاً در خط دفاعی قرار دارند، باید مهارت بالایی در پیش‌بینی مسیر توپ، انعطاف‌پذیری فیزیکی و تمرکز دقیق داشته باشند. لیبرو، به عنوان متخصص در دفاع و دریافت، نقش مهمی در این حوزه‌ها ایفا می‌کند.
در والیبال حرفه‌ای، هماهنگی بین دفاع روی تور و دریافت در عقب زمین، می‌تواند فشار زیادی بر تیم حریف وارد کند و مانع از اجرای حملات قدرتمند شود. بسیاری از امتیازات حساس، نتیجه دفاع‌های موفق و دریافت‌های بی‌نقص است که می‌تواند روند بازی را تغییر دهد.
قوانین دفاع والیبال
شرایط و نکات کلیدی در دفاع (بلوکه):
– دفاع باید در نزدیکی تور انجام شود؛ یعنی بازیکن نمی‌تواند در فاصله زیاد از تور توپ را بلوک کند.
– بازیکن می‌تواند دست‌های خود را به فضای تیم مقابل وارد کند، مشروط بر اینکه تماس در هنگام ضربه حریف یا پس از آن صورت گیرد.
– دفاع موفق زمانی است که بازیکن با دست یا بازو مانع ورود توپ به زمین شده یا آن را به زمین حریف برگرداند.
– تماس توپ با دست مدافع در بلوک، به عنوان یک تماس محسوب نمی‌شود و تیم پس از آن هنوز سه ضربه برای ادامه بازی دارد.
– لمس تور هنگام دفاع، در صورتی که منجر به مزیت ناعادلانه یا مانع بازی حریف شود، خطا محسوب می‌شود.
– دفاع تنها توسط بازیکنان خط جلو مجاز است؛ بازیکنان خط عقب و لیبرو حق ندارند دفاع کنند یا تلاش برای دفاع داشته باشند.
قوانین دریافت والیبال
قوانین مربوط به دریافت (Receive/Dig/Pass):
دریافت شامل کنترل توپ پس از سرویس یا دفاع در مقابل حملات زمینی (مانند آبشار یا ضربات دیگر) است. این مهارت عمدتاً توسط بازیکنان خط عقب و لیبرو انجام می‌شود.
شرایط و قوانین دریافت:
– بازیکن در حین دریافت باید توپ را به سمت پاسور هدایت کند تا امکان ادامه حمله فراهم شود.
– هنگام دریافت، بازیکن می‌تواند به زمین بیفتد، سر بخورد یا هر حرکت فنی دیگری برای حفظ توپ انجام دهد، به شرطی که با قوانین تماس با توپ منافاتی نداشته باشد.
– دریافت باید با ضربه‌ای تمیز و بدون نگه‌داشتن یا پرتاب توپ انجام شود. نگه‌داشتن یا پرتاب توپ خطا محسوب می‌شود.
– تماس توپ با هر قسمت از بدن مجاز است، به شرطی که ضربه طبیعی و سریع باشد.
– دریافت سرویس یا حمله می‌تواند با ساعد، کف دست، پشت دست یا حتی پا انجام شود.
– وظیفه اصلی دریافت سرویس بر عهده بازیکنان خط عقب، به ویژه لیبرو است. لیبرو حق حمله یا دفاع در ناحیه تور را ندارد، اما نقش مهمی در کنترل توپ پس از سرویس ایفا می‌کند.
خطای دفاع در والیبال
۱. تماس با تور هنگام دفاع
اگر بازیکن مدافع در حین بالا رفتن برای بلاک، با تور تماس فیزیکی برقرار کند (به‌خصوص قسمت بالایی تور)، داور خطا اعلام می‌کند.
تماس‌های خفیف ممکن است نادیده گرفته شوند، اما هر نوع حرکتی که باعث تغییر شکل تور یا مزاحمت برای حریف شود، خطاست.
۲. عبور دست از بالای تور و ایجاد مزاحمت
بازیکن دفاع‌کننده می‌تواند پس از ضربه حریف، دستانش را از بالای تور عبور دهد، اما اگر قبل از ضربه‌ی حمله‌کننده، دست از تور عبور داده و مانع حرکت شود، این خطا است.
این خطا غالباً به دلیل عجله یا اشتباه در زمان‌بندی رخ می‌دهد.
خطای دفاع والیبال
۳. پریدن برای دفاع در منطقه عقب زمین
بازیکنان خط عقب اجازه ندارند در عملیات دفاع روی تور شرکت کنند. اگر بازیکن خط عقب برای بلاک بپرد یا در دفاع روی تور مشارکت کند، این خطا محسوب می‌شود.
۴. دفاع در برابر سرویس دفاع (بلاک)
در مقابل سرویس، انجام دفاع روی تور غیرقانونی است. بازیکنان نباید هنگام سرویس حریف جلوی مسیر توپ بپرند یا دست بالا ببرند.
خطای دریافت در والیبال
۱. توپ‌گیری دو ضرب (Double Touch)
در حین دریافت، اگر بازیکن توپ را در دو تماس جداگانه کنترل کند (مثلاً ابتدا با ساعد و سپس با شانه)، خطای دو ضرب اعلام می‌شود.
فقط در دفاع روی ضربه‌ی حریف، و در مواردی که توپ تند و غیردیدنی است، داور ممکن است تماس دوبل را نادیده بگیرد.
۲. توپ نگه‌داشته شده (Catch or Lift)
اگر بازیکن توپ را نگه دارد، بکشد یا با تأخیر زیاد هدایت کند، خطای نگه‌داشتن توپ اعلام می‌شود.
تماس با توپ باید سریع و ضربه‌ای باشد، نه چسبنده یا لغزنده.
خطای دریافت والیبال
۳. تماس اشتباه با پا یا بخش‌های غیرمجاز بدن
بر اساس قوانین جدید، تماس توپ با هر قسمتی از بدن مجاز است؛ اما اگر تماس به گونه‌ای باشد که منجر به نگه‌داشتن یا تغییر غیرطبیعی مسیر توپ شود، این عمل خطا محسوب می‌شود.
۴. دریافت با پاس بالا در جلو زمین و حمله پس از آن
در صورتی که بازیکن لیبرو یا هر بازیکن خط عقب در منطقه جلویی پاس بالادست بدهد و هم‌تیمی توپ را بالای تور بزند، این حرکت در صورت حضور لیبرو می‌تواند خطا تلقی گردد.
سرویس در والیبال
در والیبال، سرویس به عنوان آغازگر هر رالی، نقشی کلیدی ایفا می‌کند و یکی از مهم‌ترین ارکان بازی به شمار می‌رود. این حرکت که توسط یک بازیکن اجرا می‌شود، توپ را به جریان مسابقه وارد کرده و فرصتی منحصر به فرد برای تاثیرگذاری مستقیم بر روند بازی فراهم می‌آورد.
برخلاف سایر تکنیک‌های والیبال که نیازمند همکاری تیمی هستند، سرویس حرکتی کاملاً انفرادی و تحت کنترل بازیکن است. همین ویژگی، سرویس را به یک ابزار استراتژیک تبدیل کرده است که نه تنها به شروع بازی کمک می‌کند، بلکه با اعمال فشار بر تیم مقابل، موقعیت برتری را برای تیم سرویس‌زننده ایجاد می‌نماید.
سرویس زدن والیبال
در والیبال حرفه‌ای، سرویس به عنوان نخستین گام تهاجمی تیم تلقی می‌شود. یک سرویس حساب‌شده و دقیق می‌تواند آرایش دفاعی تیم حریف را مختل کند، هماهنگی بازیکنان دریافت‌کننده را بر هم بزند و حتی منجر به کسب امتیاز مستقیم شود.
به همین دلیل، بازیکنان حرفه‌ای تمرینات ویژه‌ای را برای ارتقای مهارت‌های خود در این زمینه انجام می‌دهند. تنوع در تکنیک‌های سرویس، هدف‌گیری دقیق محل فرود توپ، تنظیم سرعت و چرخش، و انتخاب زاویه مناسب ضربه، همگی عواملی هستند که سرویس را به مهارتی پیچیده و تعیین‌کننده در سرنوشت مسابقه تبدیل کرده‌اند.
قوانین سرویس والیبال
در والیبال، سرویس شروع‌کننده هر رالی است و اجرای صحیح آن نقش مهمی در کسب امتیاز دارد. این راهنما به تفصیل و روانی قوانین مربوط به سرویس را شرح می‌دهد:
۱. موقعیت و استقرار بازیکن سرویس‌زن: بازیکن موظف است در “منطقه سرویس” قرار گیرد، که در انتهای زمین و پشت “خط انتهایی (خط سرویس)” قرار دارد. در لحظه ضربه به توپ، نباید هیچ‌قسمتی از بدن او خط سرویس را لمس کند یا از آن عبور نماید. در صورت تخطی و عبور پا یا قرارگیری آن روی خط قبل از ضربه، داور “خطا” اعلام می‌کند و امتیاز به تیم مقابل تعلق می‌گیرد.
۲. انواع سرویس‌ها و محدودیت‌ها: بازیکنان می‌توانند از انواع سرویس‌هایی مانند “سرویس ایستاده، سرویس روی‌توری و سرویس پرشی” استفاده کنند. با این حال، “هیچ‌کدام از این روش‌ها نباید منجر به نقض قوانین پایه سرویس شوند.” اگر سرویس بسیار کوتاه زده شود و در داخل زمین خودی فرود آید، خطا محسوب می‌شود.
بازیکن نمی‌تواند در لحظه ضربه به توپ از خط عبور کند، اما پس از تماس پا با زمین بعد از ضربه، ورود به زمین مجاز است.
قوانین سرویس زدن والیبال
۳. ترتیب و نوبت سرویس: هر تیم باید “آرایش چرخشی” مشخص شده در ابتدای هر ست را رعایت کند. در صورت “سرویس خارج از نوبت (مثل سرویس زدن اشتباه توسط بازیکنی که نوبت او نیست)”، خطای چرخش رخ داده و امتیاز به تیم مقابل داده می‌شود. پس از هر چرخش قانونی، بازیکن جدید در موقعیت سرویس قرار می‌گیرد.
۴. نحوه صحیح ضربه زدن به توپ: بازیکن باید توپ را با کامل‌ترین شکل و با استفاده از “دست یا هر قسمت از بازو” به آن ضربه بزند. گرفتن، پرتاب یا نگه داشتن توپ به جای ضربه زدن، خطا محسوب می‌شود. پس از سوت داور، بازیکن حداکثر 8 ثانیه فرصت دارد تا سرویس خود را انجام دهد. تأخیر بیشتر از این مدت، منجر به از دست رفتن سرویس می‌شود. بازیکن تنها یک فرصت برای زدن سرویس دارد و برخلاف برخی ورزش‌ها، تکرار (پرتاب دوم) مجاز نیست. همچنین، اگر در حین پرش یا پرتاب توپ دچار اشتباه شده و سرویس نزند (حتی اگر توپ را لمس نکند)، این عمل نیز خطا است.
قانون سرویس در والیبال
۵. عبور توپ از تور و ورود به زمین حریف: سرویس باید از بالای تور عبور کرده و به طور مستقیم وارد زمین تیم حریف شود. اگر توپ به تور برخورد کند اما از آن عبور کرده و وارد زمین حریف شود، بازی ادامه خواهد یافت (مشروط به اینکه خطای دیگری رخ نداده باشد). در صورتی که توپ پس از برخورد به تور وارد زمین حریف نشود یا در زمین تیم سرویس‌زن فرود آید، خطا محسوب شده و امتیاز به تیم مقابل تعلق می‌گیرد.
خطاهای سرویس در والیبال
۴. خطای تماس ناقص با توپ
اگر بازیکن در هنگام سرویس‌زدن توپ را پرتاب کند ولی به آن ضربه نزند (Drop یا Miss Serve)، و توپ به زمین بیفتد، خطا محسوب می‌شود.
بازیکن نمی‌تواند توپ را دو بار به زمین بزند یا بگیرد و دوباره بزند؛ تماس باید یک‌مرحله‌ای و با ضربه باشد.
۵. خطای ترتیب چرخش
اگر بازیکن اشتباهاً از جای نادرست سرویس بزند (یعنی چرخش تیم رعایت نشده باشد)، خطای چرخش محسوب می‌شود.
در این حالت، امتیاز به تیم مقابل داده شده و سرویس از تیم حریف ادامه می‌یابد.
۶. سرویس توسط بازیکن غیرمجاز
در چرخش تیمی، تنها بازیکن مشخص‌شده برای سرویس مجاز به زدن آن است. اگر بازیکن اشتباه سرویس بزند، خطا محسوب می‌شود.
داوران با بررسی فرم چرخش و ترکیب بازیکنان، این مورد را کنترل می‌کنند.
تعویض بازیکنان در والیبال
تعویض بازیکن در والیبال، یک عنصر کلیدی و استراتژیک است که می‌تواند مسیر یک ست یا حتی کل مسابقه را دگرگون کند.
در مقایسه با ورزش‌هایی مانند فوتبال که تعویض‌ها محدود بوده و اغلب به دلیل مسائل فیزیکی انجام می‌شوند، تعویض‌ها در والیبال عمدتاً با رویکرد تاکتیکی صورت می‌گیرند. این تعویض‌ها زمانی به کار گرفته می‌شوند که تیم به تغییر روند بازی، تقویت خط دفاعی، افزایش توان تهاجمی یا حفظ تمرکز خود نیاز دارد.
خطای سرویس والیبال
زدن توپ قبل از سوت داور
تاخیر بیش از ۸ ثانیه در زدن سرویس پس از سوت داور
تماس پا یا هر بخش بدن با خط سرویس در لحظه ضربه
خروج توپ از زمین بدون تماس با بازیکنان حریف (out)
سرویس زدن خارج از نوبت یا ترتیب
گرفتن یا پرتاب کردن توپ به جای ضربه زدن
خطاهای رایج در سرویس والیبال
۱. تأخیر در سرویس
بازیکن پس از سوت داور ۸ ثانیه وقت دارد تا توپ را سرویس بزند. اگر در این مدت توپ را نزند، خطای تأخیر محسوب می‌شود.
سرویس‌هایی که قبل از سوت داور زده شوند نیز باطل هستند.
2. پای گذاشتن روی خط سرویس یا ورود به زمین
هنگام زدن سرویس، بازیکن نباید روی خط انتهایی زمین یا داخل زمین پا بگذارد. این ناحیه مرز مشخصی برای اجرای سرویس است. اگر حتی بخشی از کف پا روی خط قرار گیرد یا بازیکن داخل زمین پریده یا فرود بیاید، خطای سرویس محسوب می‌شود.
۳. سرویس خارج از محدوده مجاز
توپ باید از داخل محدوده بین دو آنتن (میله قرمز و سفید در دو طرف تور) عبور کند. اگر توپ از بیرون این محدوده به زمین حریف برود یا به تور نخورد و خارج شود، خطاست.
همچنین اگر توپ با مانع بیرونی (سقف، دیوار، تور کناری) برخورد کند، خطا به حساب می‌آید.
لیبرو در والیبال
لیبرو در والیبال مدرن، نقش ویژه و تخصصی دارد که با هدف تقویت استحکام خط دفاعی تیم طراحی شده است. این بازیکنان معمولاً کوتاه‌قدتر، چابک و سریع هستند و در مهارت‌های دریافت، توپ‌گیری و دفاع زمینی (دیگ) از تبحر خاصی برخوردارند.
لیبروها همواره در منطقه پشتی زمین فعالیت می‌کنند و اجازه حضور در ناحیه جلویی یا انجام حرکات تهاجمی را ندارند. بر خلاف دیگر بازیکنان، آن‌ها نمی‌توانند سرویس بزنند، دفاع روی تور (بلوک) انجام دهند یا از بالای تور حمله کنند.
نقش لیبرو در والیبال
قانون استفاده از لیبرو از اوایل دهه ۲۰۰۰ وارد قوانین بین‌المللی والیبال شد تا پویایی، تحرک و عمق تاکتیکی بازی‌ها افزایش یابد. وظیفه اصلی لیبرو، نگهداری توپ در جریان بازی، کنترل و هدایت دریافت‌های سرویس و دفاع در مقابل حملات تیم حریف است.
حضور یک لیبرو ماهر می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر روند بازی داشته باشد. او این امکان را فراهم می‌کند که تیم از بازیکنان بلند قامت‌تر در خط حمله بهره‌مند شود و همزمان، یک متخصص دفاعی در منطقه پشتی زمین در اختیار داشته باشد.
به طور کلی، لیبرو قلب تپنده خط دفاعی تیم به شمار می‌رود و بسیاری از رالی‌های نفس‌گیر، برگشت‌های تماشایی و حفظ جریان بازی، مدیون تلاش و مهارت‌های این بازیکنان پرتلاش است.
قوانین لیبرو در والیبال
۱. نقش تاکتیکی لیبرو
مربیان اغلب از لیبرو برای تقویت دریافت‌های سرویس و دفاع در مقابل حملات سریع بهره می‌برند. لیبرو در بازی‌های طولانی و رالی‌های زیاد بسیار فعال است و با حرکات سریع و تصمیم‌گیری سریع، فرصت ادامه بازی را برای تیمش فراهم می‌کند.
بسیاری از لیبروهای تیم‌های ملی، از ستارگان شناخته‌شده محسوب می‌شوند و با عملکردشان نقش مهمی در موفقیت تیم ایفا می‌کنند.
۲. ویژگی‌های ظاهری لیبرو
لیبرو باید لباس متفاوتی نسبت به سایر اعضای تیم بپوشد.
این لباس باید از نظر رنگ و طرح کاملاً متمایز باشد تا شناسایی او برای داوران و تماشاگران آسان باشد.
شماره لیبرو باید طبق قوانین و به صورت واضح روی لباس درج شده باشد.
قانون لیبرو در والیبال
۳. موقعیت و عملکرد لیبرو
در زمین، لیبرو تنها در ناحیه خط عقب می‌تواند بازی کند.
او نمی‌تواند سرویس بزند، دفاع در تور انجام دهد یا حمله از بالای تور داشته باشد.
در صورت عبور هر بخشی از بدن لیبرو از بالای نوار بالایی تور هنگام ضربه زدن به توپ (به‌خصوص در عملیات حمله)، این خطا محسوب می‌شود.
لیبرو نمی‌تواند از منطقه جلویی زمین پاس بالا (بالا دست) بدهد، به‌طوری که هم‌تیمی‌اش بلافاصله توپ را از بالای تور ضربه بزند، مگر اینکه پاس با ساعد یا پشت باشد.
۴. لیبروی دوم (در مسابقات حرفه‌ای)
در مسابقات حرفه‌ای، تیم‌ها می‌توانند دو لیبرو داشته باشند، اما در هر لحظه تنها یکی از آن‌ها در زمین حضور دارد.
استفاده از لیبروی دوم نیازمند اعلام رسمی در برگه ترکیب تیم به داور قبل از شروع مسابقه است.
قوانین لیبرو والیبال
۵. محدودیت‌های لیبرو
لیبرو نمی‌تواند کاپیتان تیم باشد.
نمی‌تواند توپ را در هوا برای حمله بلند کند اگر در منطقه جلویی باشد و هم‌تیمی‌اش از آن حمله بزند.
حق دفاع روی تور (حتی تلاش برای دفاع) را ندارد.
۶. تعویض‌های لیبرو
لیبرو تحت قوانین عادی تعویض قرار نمی‌گیرد و می‌تواند چندین بار و به‌صورت نامحدود در طول ست وارد یا خارج شود.
او تنها می‌تواند با یکی از بازیکنان خط عقب، معمولاً توپ‌گیر یا دریافت‌کننده اصلی، جایگزین شود.
ورود و خروج لیبرو باید از منطقه مشخص شده کنار خط انتهایی انجام شود و نباید از کنار زمین صورت گیرد.
در هر لحظه، فقط یک لیبرو مجاز به حضور در زمین است.
خطای لیبرو در والیبال
۱. ورود یا خروج از زمین از ناحیه غیرمجاز
لیبرو فقط باید از خط انتهایی (منطقه تعویض لیبرو) وارد و خارج شود.
ورود یا خروج از کناره‌ها یا نقاط دیگر زمین خطا محسوب می‌شود.
۲. حضور همزمان دو لیبرو در زمین
در والیبال مدرن، بعضی تیم‌ها دو لیبرو در لیست دارند، اما در هر لحظه تنها یکی می‌تواند در زمین باشد.
اگر دو لیبرو همزمان وارد زمین شوند، داور بازی را متوقف و خطا اعلام می‌کند.
۳. زدن ضربه حمله
لیبرو اجازه ندارد توپ را در ارتفاع بالای لبه تور به سمت زمین حریف بزند، حتی به صورت تصادفی.
در صورت انجام این ضربه، حتی اگر به قصد پاس باشد، داور آن را خطای حمله در نظر می‌گیرد.
۴. تغییر نامنظم یا بیش از حد تعویض‌ها
تعداد تعویض‌های لیبرو در هر ست محدود نیست، اما باید طبق نظم مشخص و با تأیید داور انجام شود.
تعویض‌های بی‌نظم یا سریع بدون اجازه داور ممکن است خطا محسوب شود.
۵. پاس بالای دست (Overhand Set) در منطقه جلو زمین
اگر لیبرو در ناحیه جلویی زمین پاس بالای دست بدهد و هم‌تیمی‌اش توپ را بالای لبه تور بزند، این یک خطای تاکتیکی است.
برای جلوگیری از این خطا، لیبرو باید در منطقه عقب باشد یا از ساعد استفاده کند.
خطاهای لیبرو والیبال
۵. پریدن یا دفاع روی تور
لیبرو هرگز اجازه ندارد پرش کند یا در دفاع روی تور مشارکت داشته باشد.
در صورت پریدن برای توپ‌گیری و داور آن را به عنوان مشارکت در دفاع در نظر بگیرد، این عمل خطا محسوب می‌شود.
۲. تعویض با بازیکن جلو یا بازیکن اشتباه
لیبرو تنها مجاز است با یکی از بازیکنان عقب‌زمین تعویض شود.
تعویض با بازیکن جلویی یا کسی که در چرخش جای او نیست، خلاف قانون است و داور آن را خطا اعلام می‌کند.
⏬مقالات پیشنهادی⏬
تاریخچه والیبال زنان جهانمناطق مورد حمله ایران به اسرائیلافسردگی چیست؟
توضیح خوبی از قوانین والیبال ارائه داده شده