خستگی در ورزش چیست؟ انواع خستگی در ورزش
یکی از مواردی که امروزه متخصصین علوم ورزشی را وادار به تحقیق کرده، عارضه مهم خستگی در ورزش است. همان طوری که میدانیم خستگی بر ادامه ورزش اثر نا مطلوب گذاشته، از کیفیت کار ورزشکاران می کاهد. این امر ورزشکاران و بخصوص مربیان را وادار می سازد تا تحقیق کنند و بفهمند که چگونه می توان با خستگی مبارزه نمود و شدت آن را کاهش داد و بعد از تمرین آن را سریع تر از بدن رفع کرد؟ با سایت دانستنی های ورزشی همراه باشید.
باید متذکر شد که خستگی می تواند ریشه روانی یا بیماری داشته باشد، ولی ما در اینجا درباره خستگی در ورزش بحث خواهیم کرد. در مورد تعریف خستگی باید گفته شود: حالت ناخوشایندی است که در بدن بوجود می آید. حال برای آن که راه های مبارزه با این حالت را بدانیم، به علت های فیزیولوژیک خستگی در ورزش و انواع آن خواهیم پرداخت.
فیزیولوژیستهای عضلانی در سالهای گذشته خستگی را به عنوان کاهش نیروی عضلانی ناشی از ورزش توصیف میکردند. از سوی دیگر، افرادی که در زمینه تحقیقات علوم ورزشی فعالیت میکردند، خستگی را صرفاً به عنوان کاهش یا اختلال در عملکرد ناشی از ورزش مینامیدند. با این حال، هر دوی این تعاریف از خستگی تا حدودی دچار کاستیهایی هستند.
در حالی که هر دو مکتب فکری موافق این هستند که خستگی با معیارهای عینی (یعنی عملکرد و فیزیولوژی) مرتبط است، اما آنها فراموش کردهاند که معیارهای ذهنی (مانند استرس درک شده، خلق و خو و غیره) را در نیز در تعاریف خود لحاظ کنند. پایش خستگی مناسب باید شامل معیارهای عینی و ذهنی باشد، بنابراین گنجاندن جنبهای از معیارهای ذهنی در تعریف خستگی مورد نیاز است.
از آنجایی که، طبق تعریف، خستگی قابلیتهای عملکرد ورزشی را کاهش میدهد، بسیاری تلاش کردهاند بهطور دورهای خستگی ورزشکاران خود را اندازهگیری کنند تا بتوانند پروتکلهای تمرینی را به طور مناسب تنظیم کنند. این موضوع اثبات شده است که انجام تمرینات ورزشی، تغییرات عصبی-فیزیولوژیکی و روانی متعددی را در بدن ورزشکار ایجاد میکند و این یک بخش کاملاً طبیعی از روند تمرین است.
خستگی هوازی
خستگی هوازی نوعی از خستگی است که در اثر فعالیت های هوازی بوجود می آید و علل آن به شرح زیر است:
کم شدن سطح گلوکز خون در اثر فعالیت که در نتیجه کمبود گلیکوژن کبد و عضله است.
کم شدن آب بدن به علت بالا رفتن سطح متابولیسم و عمل تعریق
کم شدن نمک بدن
افزایش حرارت بدن
عدم توازن بین یون های سدیم و پتاسیم
و بالاخره کاهش بازده قلب به علت افزایش نیاز اندام ها، که در هر ضربه قادر نیست خون کافی به اندام های بدن برساند، نمونه خستگی هوازی را می توان در دوهای ماراتن و ۰۰۰/۱۰ متر مشاهده نمود.
خستگی غیر هوازی
نوعی دیگر از خستگی است که در اثر فعالیت های غیر هوازی بوجود می آید. علل آن عبارتند از:
کمبود اکسیژن
زیاد شدن حالت اسیدی خون که در اثر بالا رفتن مقدار اسید لاکتیک می باشد. این اسیدی شدن خون سبب بوجود آمدن اختلالاتی در امر انقباض عضلانی می گردد ؛ بدین ترتیب که ماده ای را که در انتهای سینا پس های عصبی ترشح می شود( استیل کولین)، تحت تاثیر قرار می دهد و چون این ماده در عمل انقباض نقش مهمی دارد کارش مختل گشته، انقباض بخوبی انجام نمی گیرد.
کمبود مواد قندی و کاهش آن در اثر فعالیت و ندادن استراحت های حساب شده در جهت ترمیم PC – ATP از دست رفته در فعالیت های شدید و کوتاه مدت. نمونه خستگی غیر هوازی را می توان در کشتی بخوبی مشاهده نمود.
در مورد علائم ظاهری خستگی باید گفت که کبود شدن پوست بدن، افزایش حرارت، احساس درد، کوفتگی و تشنگی از علائم مشخصه خستگی است.
بیشتر بخوانید: ورزش چگونه به بهبود میگرن کمک میکند؟