پاسخ های متابولیک و غدد درون ریز به ورزش

پاسخ های متابولیک وسیستم غدد درون ریز به عنوان سازه های حمایت کننده اجرای ورزشی شناخته شده اند وکمک می کنند تا دستیابی به مواد انرژی زا به اندازه کافی میسر شود و تعادل آب و الکترولیت ها در حد طبیعی محفوظ بماند. با سایت دانستنی های ورزشی همراه باشید.

مقدار تخلیه گلیکوژن

اریکسون وهمکارانش تخلیه گلیکوژن عضلانی به هنگام ورزش در هشت پسر ۱۱تا ۱۳ ساله سالم راگزارش کردند.آزمودنی ها یک آزمون دوچرخه بیشینه را اجرا کردند که در هر مرحله از افزایش بار کارودر مرحله نهایی کار از عضله چهارسررانی نمونه برداری شد. مقدار گلیکوژن عضله از۵۴ میلی مول واحد گلوکز برای هر کیلوگرم به ۳۴ میلی مول در مرحله درماندگی تنزل یافت. پژوهشگران اظهار داشتند : این مقدار کاهش در گلیکوژن عضله به هنگام ورزش مشابه افراد بزرگسال است.

نسبت تبادل تنفسی

از نسبت تبادل تنفسی RER یا نسبت VCO_۲/VO_۲اندازه گیری شده در دهان به عنوان شاخص بهره تنفسی RQ که همان نسبت ولی در سطح سلولی است استفاده شده است.مقدار شاخص بهره تنفسی نمودار مصرف سوخت است.

مارتینز وهایمزدر گزارش خود نتیجه گرفته اند: مقادیر  RERدر دختران 8تا 10 ساله کمتر است وزمانی که مقادیرRERاین دختران را با زنان 20 تا32 ساله ای که در جریان یک دوی 30 دقیقه ای روی تردمیل با 70 درصد VO_2maxبه دست آمده بود مقایسه کردند دریافتند که این  مقادیر در دختران به مقدار بیشتری کاهش داشته است.

در همان زمان افزایش اسید لاکتیک خون در زنان در مقایسه با دختران در حد معنی داری بیشتر بود که این موضوع احتمالا بر مقادیر RERتا ثیر داشته است. با این وجود پژوهشگران نتیجه گرفتند که این یافته ها نشان می دهد: کودکان جوان به مقدار بیشتری متکی به استفاده از چربی ها در جریان دویدن روی تردمیل با70 درصد VO_2max هستند.

اسید های چرب آزاد وگلیسرول

غلظت اسید های چرب آزادFFA وگلیسرول در خون نشان دهنده به حرکت در آمدن چربی از ذخائر چربی است. در نتیجه این مقادیر را می توان به عنوان شاخص های به حرکت در آمدن چربی به هنگام ورزش دانست.

دلامارچه وهمکارانش میزان FFA وگلیسرول رادر 10 پسر نابالغ در جریان 60 دقیقه دوچرخه با شدت 60 درصد VO_2max اندازه گیری کردند. آن ها بازسازی چربی را از طریق تغییرات نسبی در گلیسرول وFFA بر آورد کردند. وقتی بازسازی به ازای هر لیتر اکسیژن مصرفی بیان شد مقدار بازسازی 10 درصد بیشتر ازچیزی بود که در بررسی های قبلی مربوط به بزرگسالان به دست آمده بود.

گلوکز خون

مقدار گلوکز خون در جریان ورزش معرف تعادل بین برداشت گلوکز توسط عضله ورهایش گلوکز از کبد از طریق فرایند گلیکوژنولیز است. تحقیقات نشان می دهد که پاسخ های گلوکز خون به ورزش تفاوت چندان زیادی در کودکان و افراد بزرگسال ندارد.

مارتینز وهایمز هیچ تفاوتی درگلوکز خون دختران وزنانی که برای ۳۰ دقیقه با شدت ۷۰ درصد حداکثر اکسیژن بیشینه روی تردمیل دویدند به دست نیاوردند.لمن وهمکارانش نیز تفاوت معنی داری در مقدار بیشینه وزیر بیشینه گلوکز خون در پسران ومردانی که در یک دوی فزاینده روی تردمیل شرکت کرده بودند گزارش نکردند.

پاسخ های غدد درون ریز به ورزش

سیستم غدد درون ریز متشکل از یک سلسله غدد است که هورمون های خود را به داخل جریان خون می ریزند واعمال برقرار سازنده تعادل حیاتی بی شماری انجام می دهند که عبارتند از:

۱-حفظ مواد انرژی زا

۲-کنترل تعادل الکترولیت ها و مایعات خون

۳-تحریک تواتر قلبی ونیروی انقباضی میوکاردی

۴-تنظیم تون عروق محیطی برای کنترل توزیع جریان خون

انسولین

انسولین توسط سلول های غده پانکراس ترشح می شود و ورود گلوکز  از خون به عضلات را تسهیل می کند.در جریان ورزش مقدار انسولین پلاسما به علت افزیش گلوکز خون ودر دسترس بودن گلوکز بیشتر کاهش می یابد.

اریکسون وهمکارانش مقدار انسولین پلاسما دردو گروه یک گروه چهار پسر 12تا13 ساله وگروه دیگر مردان 24-23 ساله آزمایش کردند. مقادیر انسولین در جریان 60 دقیقه دوچرخه سواری با شدت 63 درصد VO_2maxدر هر دو گروه در سطح پایینی باقی ماند.

هورمون رشد

هورمون رشد در به حرکت در آوردن چربی ها از محل ذخیره چربی در بدن نقش دارد.پاسخ های هورمون رشد به ورزش به طور مستقیم به موقعیت های بلوغ بستگی دارد.

مارین و همکارانش نشان داده اند که مقدار هورمون رشد در زمان استراحت و ورزش در آزمودنی های نا بالغ نسبت به آزمودنی هایی که دوران بلوغ را پشت سرگذاشته اند کمتر است.در مطالعه ویرث وهمکارانش مشاهده شد که مقدار هورمون رشد در افراد بالغ در مقایسه با شناگران نابالغ پس از ۱۵ دقیقه ورزش دوچرخه سواری سه برابر بیشتر بود.این ظرفیت  تولیدی کم هورمون رشد در کودکان با سایر آزمون های تحریک کننده هورمون رشد در کودکان مثل تزریق آرژنین مشابه است.

اپی نفرین

در جریان ورزش اپی نفرین از بخش مرکزی غدد فوق کلیوی ترشح می شود ودر حفظ مقادیر گلوکز خون وبه حرکت درآوردن اسید های چرب آزاد از ذخائر چربی نقش کلیدی به عهده دارد. به علاوه این هورمون یک محرک تقویت کننده انقباض و تنظیم زمانی عضله قلبی است در این عملکرد هورمون نوراپی نفرین نیز نقش دارد.

بیشتر پژوهشگران روی اپی نفرین به عنوان یک عامل گلیکوژنولیتیک متمرکز شده اند. از آنجا که این هورمون به عنوان آغاز کننده گلیکوژنولیز عمل می کند لذا تحقیقات نشان داده اند که کودکان نسبت به افراد بزرگسال ظرفیت کمتری برای متابولیسم غیر هوازی دارند که این موضوع را به تفاوت های وابسته به سن در رهایش اپی نفرین نسبت می دهند.

لمن و همکارانش پاسخ های اپی نفرین در جریان ورزش تردمیل فزاینده در هشت پسر بچه(با میانگین سنی ۱۲) وهفت مرد بزرگسال(با میانگین سنی ۲۷)مقایسه کردند. آن ها مشاهده کردند که مقدار اپی نفرین در هر دو گروه افزایش داشت ولی این افزایش در بزرگسالان بیشتر بود.

رنین ،آنژیوتانسین و آلدسترون

این سه هورمون مسئول حفظ تعادل مایعات بدن می باشند وتحقیقات مختلف نشان داده اند که عملکرد این سه هورمون به مقدار بلوغ بیولوژیکی بستگی ندارد. چون در شرایط وفعالیت ها ودر افراد مختلف مقدار این هورمون  ها متغییراست.

مثلا زمانی که آزمودنی های ۴تا ۱۵ ساله توسط فوکوشیکه و همکارانش به مدت ۶۰ دقیقه در وضعیت ایستاده قرار گرفتند مقدار رنین پلاسما و آلدسترون در تمام گروهای سنی افزایش داشت و این افزایش در جوانان نسبت به نوجوانان بیشتر بود. و نیز مقدار این هورمون ها در وضعیت دراز کشیده با وضعیت ایستاده متفاوت بود.