دوپينگ با انسولین
انسولین هورمونی پپتیدی با وزن مولکولی ۵۸۰۸ است. که حاوی ۵۱ اسید آمینه می‌باشد. این اسیدهای آمینه در دو زنجیره‌ی A و B که با پل‌های دی سولفیدی به هم متصل شده‌اند، سازمان یافته‌اند، انسولین از سلول‌های بتای پانکراس با سرعت پایه‌ی کم و در اثر بسیاری از محرک‌ها مانند قندها (گلوکز و مانوز)، اسیدهای آمینه (لوسین و آرژینین) و یا تحریک عصب واگ آزاد می‌شود. پس از ورود انسولین به گردش خون، توسط گیرنده‌های اختصاصی که روی غشای اکثر بافت‌ها وجود دارد جذب می‌شود. با این وجود ایجاد پاسخ‌های زیستی نسبت به کمپلکس‌های گیرنده، انسولین تنها در معدودی از بافت‌های هدف مانند کبد، عضلات و بافت چربی شناسایی شده است. با سایت دانستنی های ورزشی همراه باشید.
انسولین در بافت‌های هدف دارای اثرات متعددی است. این هورمون با تأثیر بر کبد موجب مهار گلیکوژنولیز، مهار تبدیل اسیدهای چرب و اسیدهای آمینه به کتواسیدها و مهار تبدیل اسیدهای آمینه به گلوکز می‌شود. افزایش ذخیره‌ی گلوکز کبدی به صورت گلیکوژن از طریق تحریک گلوکوکیناز و گلیکوژن سنتتاز و مهار فسفوریلاز، افزایش سنتزتری‌گلیسرید و VLDL و تشکیل لیپوپروتئین از دیگر اثرات این هورمون در کبد است. انسولین دارای اثرات آنابولیک روی عضلات و کبد می‌باشد. افزایش سنتز پروتئین در عضله از طریق افزایش نقل و انتقال اسیدهای آمینه و سنتز پروتئین ریبوزومی، از اثرات این هورمون است. افزایش سنتز گلیکوژن از طریق ازدیاد نقل و انتقال گلوکز و تحریک گلیکوژن سنتتاز و مهار فسفوریلاز دربافت عضلانی از دیگر اثرات انسولین محسوب می‌گردد.
در بافت چربی، این هورمون موجب افزایش ذخیره‌ی تری‌گلیسرید، انتقال گلوکز به داخل سلول‌ها و فراهم آوردن گلیسرول فسفات جهت استریفیه کردن اسیدهای چرب و مهار لیپاز داخل سلول می‌شود. عمر نیمه‌ی انسولین موجود در گردش خون ۳ تا ۵ دقیقه است. این هورمون در کبد و کلیه تجزیه می‌شود. کبد در حدود ۶۰ درصد و کلیه به میزان ۳۵ تا ۴۰ درصد از انسولین ترشح شده از غده‌ی پانکراس را از خون خارج می‌سازند. در بیماران دیابتی که انسولین تزریقی را به صورت زیر جلدی دریافت می‌کنند این نسبت معکوس می‌باشد به طوری که ۶۰ درصد انسولین به وسیله‌ی کلیه‌ها و ۳۰ تا ۴۰ درصد آن به وسیله‌ی کبد از خون خارج می‌شود. کمتر از یک درصد انسولین مصرفی به صورت تغییر نیافته از طریق کلیه‌ها دفع می‌شود و مابقی آن به صورت انواع متابولیت‌ها در ادرار دفع می‌شود. با توجه به عمر نیمه کوتاه انسولین در خون، جهت مصارف درمانی از فرآورده‌های دارویی و آنالوگ‌های این هورمون استفاده می‌شود.این فرآورده‌ها از پاره‌ای جهات مانند روش تولید، توالی اسیدهای آمینه، غلظت، قابلیت انحلال، زمان شروع اثر و طول اثر زیستی با هم متفاوت اند.
از نظر مدت اثر این فرآورده‌ها را به ۴ دسته تقسیم می‌نمایند:
۱-فرآورده‌های بسیار کوتاه اثر، که دارای شروع اثر سریع و طول اثر کم می‌باشند (مانند انسولین آسپارتات وانسولین Lispro.)
۲-انسولین کوتاه اثر که زمان شروع اثر آن سریع است (مانند انسولین کریستال یا رگولار).
۳-انسولین متوسط الاثر مانند انسولین NPH و انسولین Lente.
۴-انسولین‌های طولانی اثر مانند انسولینUltralente و انسولین glargine.
با توجه به اثرات این هورمون به ویژه اثرات آنابولیک آن روی عضلات، سوء مصرف فرآورده‌های متوسط و طولانی اثر انسولین در ورزشکاران به منظور افزایش توده و قدرت عضلات به ویژه در رشته‌های زیبایی اندام، پاورلیفتینگ و وزنه برداری از سال‌ها قبل رواج داشته است. با توجه به عدم وجود دلایل علمی کافی در مورد کارآیی و تأثیر انسولین در بدن سازی، مصرف آن فاقد جایگاه علمی در این مورد می‌باشد. از طرفی با توجه به وجود عوارض جانبی انسولین، کمیته‌ی بین‌المللی المپیک (IOC) در سال ۱۹۹۸ انسولین را مانند سایر هورمون‌های پپتیدی نظیر هورمون رشد، فاکتورهای رشد شبه انسولین، اریتروپوئیتین، کورتیکوتروپین‌ها، hCG و مقلدها و آنالوگ‌های آن ها در رده‌ی E داروهای ممنوعه در رقابت‌های ورزشی اعلام نمود. قابل ذکر است مصرف هر یک از فرآورده‌های انسولین توسط ورزشکاران در جریان مسابقات ورزشی، بدون وجود دلایل طبی مانند بیماری دیابت شیرین نوع ۱ و ۲ و تأیید پزشک معتمد کمیته و یا تیم، به منزله دوپینگ محسوب می‌شود.
از این رو، امروزه جهت مقابله با دوپینگ ناشی از مصرف انسولین، از روش‌های تشخیصی و فن‌آوری‌های پیشرفته مانند کروماتوگرافی مایع، طیف سنجی جرمی (LC ,MS ,MS) استفاده می‌شود. در این رابطه از نمونه‌‌ی ادراری جهت آنالیز کیفی و کمی جهت تشخیص دوپینگ در اثر مصرف فرآورده‌های متوسط و طولانی اثر انسولین استفاده می‌گردد. دوپینگ با انسولین توسط ورزشکاران، جدا از ملاحظات اخلاقی و قانونی آن، دارای خطراتی برای ورزشکار می‌باشد. بروز عوارض جانبی ناشی از مصرف انسولین ممکن است سلامت ورزشکار را تهدید نماید. هیپوگلیسمی به عنوان یکی از شایع‌ترین عوارض مصرف انسولین محسوب می‌شود. این عارضه به ویژه درصورت تأخیر در دریافت غذا و فعالیت‌های زیاد جسمانی نظیر آنچه در ورزشکاران و در جریان تمرین‌ها و مسابقات ورزشی دیده می‌شود، ممکن است به وجود آید. هیپوگلیسمی با علائم و نشانه‌هایی مانند سردرد، تعریق، لرزش، تاکیکاردی، گیجی، تهوع، گرسنگی، دردهای شکمی، پرخاشگری و اختلالات رفتاری و در نهایت تشنج و کما همراه است.
بروز واکنش‌های حساسیتی ناشی از مصرف انسولین به صورت موضعی (با علائم درد، قرمزی، تورم، سوزش و کهیر در محل تزریق) و یا با شیوع کمتر به صورت عمومی )در موارد شدید به صورت آنافیلاکسی) از دیگر عوارض جانبی انسولین است. لیپودیستروفی در محل تزریق که به صورت آتروفی و یا هیپرتروفی بافت چربی زیر جلدی به علت تزریقات مکرر در یک محل بروز می‌کند از سایر عوارض دارو است. با توجه به تمامی موارد ذکر شده، به سوال کننده توصیه شد از مصرف نابجای انسولین خودداری نماید و در صورت تمایل به تقویت عضلات علاوه بر انجام تمرین‌های مرتب و صحیح ورزشی با پزشک متخصص تغذیه و رژیم درمانی مشورت نماید.