کنترل تمرین از طریق اندازه گيری ضربان قلب
يك مربی همواره باید برنامه های تمرینی خود را از نظر اجرا تحت کنترل داشته باشد ، تا بتواند يك ارزیابی صحیح از برنامه های داده شده به عمل آورد و چنانچه لازم باشد اصلاحات مورد نیاز را در برنامه تمرینی خود به عمل آورد.لذا باید در سه مرحله تمرینی يعني : گرم کردن، تمرینات هوازی و تمرینات غير هوازی ورزشکار را تحت کنترل داشته باشد تا دریابد آیا آنچه هدف برنامه تمرینی بوده است رسیده است یا خیر؟ با چند روش می توان ورزشکار را کنترل نمود كه آیا به آن دامنه كار تعریف شده رسیده است یا خبر؟ با سایت دانستنی های ورزشی همراه باشید.
براي مثال وقتی به تيم دستور گرم كردن می دهد بايد كنترل كند كه آيا واقعا بدن وی گرم گرديده است يا خير؟ يا آيا در تمرينات هوازی ورزشكار در همان حد خواسته شده كار كرده است يا نه ، زیرا ممكن است ورزشكار فراتر از خواسته مربی شدت كار را بالا برده و يا بر عكس، در آن شدت ، كار نكرده باشد. يكی از اين روش ها اندازه گيری اسيد لاكتيك خون ورزشكار است زيرا می دانيم در فعاليت های مختلف با شدت های گوناگون ، مقدار تجمع اسيد لاكتيك در بدن متفاوت مي باشد. اما چگونه يك مربی می تواند در وسط تمرين اسيد لاكتيك را اندازه گيری كند ؟ پس راه آسان تری را بايد جستجو نمود.
ساده ترين راه، اندازه گيری ضربان قلب ورزشكار است ، يعنی با اندازه گيری ضربان قلب ورزشكار با پارامتر های از پيش تعيين شده مثل سن و ضربان قلب ورزشكار در حالت سكون می توان به اين هدف رسيد. وقتي مربی به ورزشكاری دستور گرم كردن (warm up ) می دهد بايد ضربان قلب وي برابر فرمول زير محاسبه كند و ضربان قلب كه به اين محدوده رسيد نشان مي دهد كه بدن گرم شده است و آماده تمرين مي باشد.
ماكزيمم ضربان مجاز قلب ورزشکار = سن ورزشکار – ۲۲۰
ضربان قلب كاری = ضربان قلب ورزشکار در حالت سكون – ماكزيمم ضربان قلب ورزشکار
ضربان قلب در حالت گرم كردن= ضربان قلب در حالت سكون + (۴/۰×ضربان قلب كاري)
براي مثال اين محاسبه براي يك ورزشکار ۳۰ ساله كه ضربان قلب وی در حالت سكون ۷۰ ضربه در دقيقه می باشد به شرح زير است
ماكزيمم ضربان مجاز قلب ۱۹۰=۳۰-۲۲۰
ضربان قلب كاري ۱۲۰=۷۰-۱۹۰
ضربان قلب مجاز براي گرم كردن ۱۱۸=۷۰+۴۸ ۷۰+(۴/×۱۲۰)
محدوده ضربان قلب ورزشكاری كه استقامتی هوازی كار می كند به شرح زير است:
ضربان قلب در حالت سكون + (۶/۰×ضربان قلب كاري)
و اگر ورزشكار در آستانه غير هوازي كار مي كند يعني بين مرز هوازي و غير هوازي كار وتمرين مي نمايد ضربان قلب وي به شرح زير محاسبه ميگردد:
ضربان قلب در حالت سكون + ۷/۰ ×ضربان قلب كاري
براي مثال يك ورزشكار ۳۰ ساله كه ضربان قلب وي در حالت سكون ۶۰ است
محدوده ضربان قلب وي در حالت آستانه غير هوازي به شرح زير مي باشد:
ماكزيمم ضربان قلب ۱۹۰=۳۰-۲۲۰
ضربان قلب كاری ۱۳۰=۶۰-۱۹۰
۱۵۱=۶۰+۹۱=۶۰+(۷/۰×۱۳۰)
ضربان قلب يك ورزشكار با مشخصات ذكر شده فوق وقتی كه در آستانه غير هوازی كار می كند.
اما محاسبه ضربان قلب همان ورزشكار ۳۰ ساله كه ضربان قلب وي در حالت آرامش و سكون ۶۰ است در زماني كه در آستانه اسید لاكتيك يعنی غير هوازی كار می كند به شرح زير است:
ضربان قلب ورزشكار در حالت سكون +۹/۰×ضربان قلب كاري
ضربان قلب كاری ۱۳۰ =۶۰-۱۹۰ àماكزيمم ضربان قلب ۱۹۰ =۳۰-۲۲۰
۱۷۷ =(۶۰+۱۱۷) =۶۰+(۹/۰×۱۳۰)
ضربان قلب ورزشكاری كه در سيستم اسيد لاكتيك يا غير هوازی كار مي كند.پس با توجه به ويژگی هر ورزشكار می توان از روي ضربان قلب وی مشخص نمود.