مقیاس های اندازه گیری
مقیاس های اندازه گیری به صورت زنجیره ای یا سلسله مراتب است.مقیاس سطح بالاتر,ویژگی های مقیاسی که در سطح پایین تر قرار دارد ,دارا است. با سایت دانستنی های ورزشی همراه باشید.
انواع مقیاس
الف)مقیاس اسمی: صرفا” به تعیین طبقات می پردازد.مثلا” افراد با سواد و بی سواد,متأهل و مجرد و یا شماره های لباس بازیکنان.
مقیاس اسمی ساده ترین و پایین ترین سطح اندازه گیری است.مقیاس اسمی به دو صورت نامگذاری و طبقه بندی مورد استفاده قرار می گیرد.در این مقیاس از هیچ کدام از اعمال ریاضی نمی توان استفاده کرد,و از نظر آماری نیز محدودیت زیادی وجود داردتنها از عملیات آماری تعیین فراوانی و تعیین نما یا مد می توان استفاده کرد.
ب)مقیاس رتبه ای:که بعضا” به نام مقیاس ترتیبی نیز خوانده می شود.متغییر ها بر اساس رتبه اندازه گیری می کند.مثلا” جایگاه ویا رتبه یک تیم یا ورزشکار در مسابقات,مثالی از این مقیاس می باشد.این مقیاس نسبت به مقیاس اسمی در سطح بالاتری قرار داردو عملیات مجاز ریاضی و آماری آن متفاوت با مقیاس اسمی است.در این مقیاس نیز استفاده از چهار عمل ریاضی امکان پذیر نیست.اما می توان علاوه بر آمار فراوانی ونما به محاسبه میانه,درصدها و ضریب همبستگی رتبه ای اسپیرمن اقدام کرد.
ج)مقیاس فاصله ای:این مقیاس علاوه بر طبقه بندی,نامگذاری و مرتب کردن به ما اجازه می دهد که فاصله های موجود بین افراد اشیاء یا حوادث را به طور دقیق مشخص نماییم.از چهار عمل ریاضی می توان از جمع و تفریق استفاده کرداما ضرب و تقسیم در آن مجاز نیست از لحاظ آماری نیز می توان از عملیات محاسبه نما,میانه,میانگین ,انحراف معیار,ضرایب همبستگی اسپیرمن و پیرسون استفاده کرد,اما صفر در اینجا واقعی و مطلق نیست در واقع قرار دادی و فرضی است.
نمونه خوب این مقیاس دماسنج می باشد در این مقیاس صفر مطلق وجود ندارد و این مسئله یکی از محدودیت های این مقیاس است.
د)مقیاس نسبی:کامل ترین اندازه گیری ,مقیاس نسبی است .این مقیاس بر اساس رتبه دارای مسافت یکسان بین درجات مقیاس می باشد و نیز از صفر جهت نمایش عدم وجود مقدار ارزشی استفاده می شود.بنابراین در این مقیاس صفر مطلق وجود دارد.وزن مثال خوبی از مقیاس نسبی است.
ویژگی های هر مقیاس به طور خلاصه :
مقیاس اسمی:متفاوت بودن و طبقه بندی کردن
مقیاس رتبه ای (ترتیبی): متفاوت بودن و طبقه بندی کردن,ترتیب طبقات
مقیاس فاصله ای: متفاوت بودن و طبقه بندی کردن,ترتیب طبقات,فواصل مساوی
مقیاس نسبی: متفاوت بودن و طبقه بندی کردن,ترتیب طبقات,فواصل نسبی و صفر مطلق.